دورکاری بعد از پاندمی آری یا نه

زمان مطالعه 3 دقیقه |

دورکاری بعد از همه­گیری کرونا آره یا نه؟

با همه­ گیری کرونا بیشتر کارمندان، از منزل کار کردند و کارفرمایان نیز آموختند می­توان بدون حضور در محل کار، بیشتر فعالیت­ها و جلسات را به خوبی برگزار کرد. طبق اعلام سازمان بین المللی کار، دورکاری موجب استقلال بیشتر کارمندان در انتخاب ساعات کاری، افزایش بهره وری منابع انسانی ، ایجاد توازن و تقویت ارتباط میان زندگی شخصی و شغلی افراد ،کاهش هزینه های رفت و آمد کارمندان ، افزایش تمرکز در منزل و کاهش هزینه های کارفرما می­شود . در این اعلامیه آمده است علاوه بر جنبه فردی و حرفه ای کارکردن از راه دور، رویکرد اجتماعی و جهانی این سیستم کاری، قابل تامل است. همچنین به تاثیر دورکاری بر شرایط اقلیمی و نقش کمک کننده آن در حل و فصل پاره­ ای از مسائل اجتماعی و محرومیت زدایی در بسیاری از مناطق توجه شده است. . البته باید این را در نظر داشت که دورکاری در شرایط اضطرار با شرایط معمولی متفاوت است. با وجود مزایای سیستم کار از راه دور، با مدیریت غلط ، دورکاری نه تنها مفید نخواهد بود بلکه می­تواند موجب کاهش بهره وری کارمندان و انزوای بیشتر آنان شود

اما آیا پس از اتمام دوره کرونا، این دورکاری ادامه داشته و شرکت­ها به­ طور کامل دفاتر خود را ترک خواهند کرد یا کارمندان دوباره مثل سابق به دفاتر کار بازخواهند گشت؟ تجربه دو سال گذشته نشان داده که احتمالاً دورکاری هم به نفع کارمندان و هم به نفع کارفرمایان بوده است و اکثر کارمندان تمایل دارند که حداقل تعدادی از روزهای هفته را دورکار باشند و فقط برخی روزها را در دفتر محل کار خود حضور پیدا کنند. آیا پس از پایان همه­ گیری، اجبار کارمندان برای حضور در دفاتر و لغو کامل دورکاری آن­ها از سوی کارفرمایان اشتباه بوده و به استعفای گسترده آن­ها منجر خواهد شد

بی­ تردید کارکنان شرکت­ها به طور ناگهانی دفاتر خود را ترک نخواهند کرد، زیرا رفتن به محل کار هرگز فقط برای خود کار نبوده و فناوری باعث نخواهد شد معاشرت افراد از طریق ارتباط مستقیم بین ­فردی کمرنگ شود. اما شاید باید از بینش سنتی نسبت به دفاتر کار عبور کرده و در این مورد تغییر نگرش داد. قبل از کرونا، دفتر بیشتر به عنوان مکانی برای انجام کار تلقی می­شد اما آیا این دیدگاه پس از پایان همه­ گیری، با تجربه دو سال کار از منزل مناسب است؟ به نظر می­رسد که باید به طراحی دفاتر کار ترکیبی پناه آورد

با وجود اینکه دورکاری فواید زیادی داشته و از جمله باعث کاهش هزینه­ های کارمندان و همچنین کارفرمایان شده است، نادیده گرفتن نقش فضای فیزیکی دفتر در ایجاد ارتباط و تعاملات اجتماعی و ظهور همکاری­ های نوآورانه اشتباه بزرگی است. در مجله کسب و کار هاروارد به تبدیل دفاتر سنتی به فضای فرهنگی به عنوان لنگری اجتماعی برای کارکنان اشاره شده است

محدودیت­های زبان بدن در کنفرانس­های ویدئویی می­تواند باعث سوءتعبیر شود و پیوندهای میان فردی را دشوار کند. با هم بودن فیزیکی افراد باعث می­شود آن­ها حال روحی یکدیگر را بهتر درک کنند و با شخصیت یکدیگر بهتر آشنا شوند

بسیاری از برخوردهای از راه دور فقط متمرکز بر وظیفه بوده و تا حد زیادی فاقد ارتباط عاطفی هستند. تحقیقات مدت­هاست نشان داده اند که تعاملات حضوری مکرر منجر به تعهد، پشتیبانی و همکاری در افراد تیم می­شود. به همین دلیل حتی بسیاری از شرکت­های فناوری که کاملا آنلاین کار می­کنند، هنوز هم دفتر دارند. همچنین ذکر این نکته نیز ضروری است که به طور کلاسیک، یادگیری در محل کار از طریق کارآموزی انجام می­شود. کارکنان جدید از طریق مشاهده مستقیم اطرافیان”چگونه کارها در این­جا انجام می­شود” را یاد می­گیرند. بیشتر کارمندان جدید می­گویند آن مقداری که از نگاه کردن به همکاران و مدیران و ارتباط با ذینفعان مختلف آموزش دیده ­اند و مهارت کسب کردند، برابر و یا حتی بیشتر از آموزش های دوره ­های تخصصی هست که شرکت کرده­ اند

مکالمات تصادفی با همکاران هنگام صرف ناهار یا چای، باعث می­شود افراد کسانی را شناسایی کنند که می­توانند از آن­ها کمک بگیرند یا با آن_­­ها کار کنند. به همین دلیل است که شرکت­های آی.بی.ام و یاهو که اهمیت دیدارهای مکرر را دریافته بودند تصمیم گرفتند تا حدی سیاست­های ارتباط از راه دور خود را تغییر دهند

باتوجه به لزوم دیدارهای مکرر اعضای تیم و تمایل به دورکاری در اکثر کارمندان، دفترها از مکانی صرفا برای کار کردن به فضایی برای دیدار و تعامل اعضا و به اشتراک گذاری دانش و تجربه تبدیل می­شوند. مدیران نیز باید این موضوع را مد نظر داشته باشند که نگذارند این احساس به کارکنان القا شود که باید در دفتر حضور داشته باشند تا مدیر را متقاعد کنند که دارند سخت کار می­کنند

ایجاد فضاهای کسب و کار و دفاتر اشتراکی در این مقطع احتمالا مفید بوده و از هزینه­ های گزاف دفاتر مستقل بکاهد

حال با سخنانی که گفته شد، تصمیم شما در خصوص دورکاری چیست

منابع:

مجله کسب و کار هاروارد (ماهنامه گزیده مدیریت، شماره223- برگردان هم­زمان نشریه برگزیده جهان مدیریت ترجمه علی نعیمی پور)

اعظمی، حسین و ریوندی، علی و خسروی، محمدحسین،1399،کرونا،تهدید یا فرصتی برای دورکاری،اولین همایش ملی و علمی پژوهشی مجازی دور کاری و کار در منزل با رویکرد غلبه بر کرونا با محوریت آموزش خانواده